Βοηθήματα χαμηλής όρασης -

Βοηθήματα χαμηλής όρασης

 Τι είναι χαμηλή όραση;

Άτομο με χαμηλή όραση χαρακτηρίζεται κάποιος του οποίου η όραση δεν διορθώνεται με τη χρήση γυαλιών οράσεως ή φακών επαφής. Ο όρος αφορά άτομα με καλύτερα διορθωμένη οπτική οξύτητα κάτω από 3/10 και οπτικό πεδίο μικρότερο από 60˚.
Η χαμηλή όραση μπορεί να αφορά:
1. Την απώλεια της κεντρικής όρασης σε παθήσεις όπως η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, η απόφραξη κεντρικής αρτηρίας/φλέβας αμφιβληστροειδή, η νόσος Stargardt, δυστροφία κωνίων κ.ά.
2. Την απώλεια της περιφερικής όρασης σε παθήσεις όπως το γλαύκωμα, η μελαχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια κ.ά
3. Περιπτώσεις μείωσης της όρασης σε συνθήκες μειωμένου contrast ή κατά τις
βραδινές ώρες.
Κυρίως αφορά άτομα της μέσης και τρίτης ηλικίας αλλά δυστυχώς υπάρχουν περιπτώσεις
όπου επηρεάζονται και παιδιά.
Η χαμηλή όραση μπορεί να είναι μια κατάσταση κληρονομική, εκ γενετής ή επίκτητη.
Περιπτώσεις που μπορεί να είναι κληρονομική είναι: η μελαχρωστική
αμφιβληστροειδοπάθεια, η νόσος Stargardt, η δυστροφία κωνίων, η αμαύρωση Leber και
πολλές άλλες.
Περιπτώσεις που μπορεί να είναι εκ γενετής είναι η αμφιβληστροειδοπάθεια προωρότητας,
ο νυσταγμός κ.ά
Περιπτώσεις όπου η χαμηλή όραση είναι επίκτητη είναι: η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας
(υγρού και ξηρού τύπου), ένας τραυματισμός, εγκεφαλικό κ.ά.

 Ο ρόλος του οπτομέτρη στη διαχείριση της χαμηλής όρασης

Ο οπτομέτρης είναι ο αρμόδιος και εξειδικευμένος επαγγελματίας για να δώσει την
καλύτερη δυνατή λύση στα καθημερινά προβλήματα που προκαλεί η χαμηλή όραση. Ο
οπτομέτρης σας μετά από έναν πλήρη έλεγχο της όρασης και την αξιολόγηση της
κατάστασης της οφθαλμικής σας υγείας, θα βρει τα κατάλληλα βοηθήματα χαμηλής
όρασης για εσάς. Θα σας εξηγήσει ακριβώς τι να περιμένετε από αυτά και θα σας
εκπαιδεύσει ώστε να τα χρησιμοποιείτε σωστά. Ακόμη θα σας παρέχει συμβουλές για την
βελτιστοποίηση του χώρου σας ώστε να κινείστε πιο άνετα μέσα σε αυτόν.

 Τι είναι τα βοηθήματα χαμηλής όρασης και πότε ενδείκνυται η έναρξη της χρήσης
τους;

Τα βοηθήματα χαμηλής όρασης είναι εξειδικευμένα προϊόντα τα οποία εφαρμόζονται από τον οπτομέτρη. Είναι μηχανικά, υποστηρικτικά μέσα της όρασης, με εντυπωσιακές δυνατότητες μεγέθυνσης της εικόνας ή/και διεύρυνσης του οπτικού πεδίου με σκοπό τη βελτιστοποίηση της όρασης του πάσχοντα. Μπορεί να είναι ειδικοί μεγεθυντικοί φακοί, τηλεσκοπικά συστήματα, ηλεκτρονικοί αναγνώστες, ψηφιακοί μεγεθυντές, πρισματικά
γυαλιά, ειδικά φίλτρα κ.ά.

Σε περιπτώσεις οφθαλμικών παθήσεων όπου η μείωση της όρασης είναι δυστυχώς κάτι το
αναπόφευκτο, η ιδανική έναρξη της χρήσης των βοηθημάτων είναι προτού η όραση φτάσει
σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ο χρήστης σε αυτό το στάδιο θα έχει περισσότερες επιλογές για
την ενίσχυση της όρασής του και θα έχει το πλεονέκτημα της εξοικείωσης με τα βοηθήματα,
προτού η όραση να είναι αρκετά χαμηλή.

 Σε ποιες κατηγορίες χωρίζονται τα βοηθήματα χαμηλής όρασης;

Μπορούμε να χωρίσουμε τα βοηθήματα χαμηλής όρασης σε δυο κατηγορίες:
1. Αυτά που χρησιμοποιούνται για την μακρινή όραση(πχ παρακολούθηση
τηλεόρασης, στα ΜΜΕ, για αναγνώριση προσώπων κ.ά)
2. Και αυτά που χρησιμοποιούνται για κοντινή όραση (ανάγνωση, γραφή κ.ά.)
Βοηθήματα χαμηλής όρασης για μακρινή χρήση θα μπορούσαν να είναι: γυαλιά
παρακολούθησης τηλεόρασης (μεγέθυνση από 1.5x έως 8x φορές), τηλεσκοπικά
συστήματα (μεγέθυνση από 2x έως 8x φορές), ειδικά χρωματικά φίλτρα κ.ά.
Βοηθήματα χαμηλής όρασης για κοντινή χρήση θα μπορούσαν αν είναι: μεγεθυντικοί φακοί
χειρός ή επιτραπέζιοι (μεγέθυνση από 1.5x έως 20x φορές), πρισματικά γυαλιά
διαβάσματος (ισχύς από +4D έως +16D), ηλεκτρονικοί αναγνώστες χειρός ή επιτραπέζιοι
(μεγέθυνση από 2x έως 60x φορές).
Τα βοηθήματα χαμηλής όρασης μπορεί να είναι για περιστασιακή ή συνεχόμενη χρήση από
τον πάσχοντα. Συνήθως το άτομο με χαμηλή όραση χρησιμοποιεί πάνω από ένα βοήθημα
με σκοπό την εξυπηρέτησή του σε όσον το δυνατόν περισσότερες αποστάσεις. Αυτό
εξαρτάται από τη νόσο από την οποία πάσχει, το στάδιο αυτής αλλά και τις απαιτήσεις του
ατόμου (σε ποια απόσταση χρειάζεται περισσότερη βοήθεια) σε συνδυασμό με τις
πραγματικές δυνατότητες για βελτίωση που υπάρχουν.

 Ποιότητα υλικών βοηθημάτων χαμηλής όρασης

Τα βοηθήματα χαμηλής όρασης έχουν ειδικούς φακούς οι οποίοι δεν δημιουργούν οπτικές
παραμορφώσεις στις άκρες τους (ασφαιρικοί φακοί) όπως οι κοινοί οφθαλμικοί φακοί του
εμπορίου (σφαιρικοί φακοί). Αυτό εξασφαλίζει το μεγαλύτερο δυνατό εύρος ωφέλιμου
οπτικού πεδίου. Ακόμη, μπορεί στο εμπόριο να κυκλοφορούν διάφορα προϊόντα που να
προωθούνται ως βοηθήματα χαμηλής όρασης σε πολύ χαμηλά κόστη. Αυτό δυστυχώς είναι
ένα φαινόμενο προσπάθειας εκμετάλλευσης των ατόμων με χαμηλή όραση από άτομα μη
κατάλληλα καταρτισμένα για την διαχείριση της κατάστασης. Τα βοηθήματα χαμηλής
όρασης έχουν ένα σημαντικό κόστος καθώς πρόκειται για πολύ εξειδικευμένα προϊόντα με
ιδιαίτερα υψηλά κόστη κατασκευής και σίγουρα η απόδοσή τους δεν μπορεί να συγκριθεί
με τον «κλασσικό» μεγεθυντικό φακό του βιβλιοπωλείου. Οι περισσότερες εταιρείες
κατασκευής δίνουν ορισμένες εγγυήσεις για την ποιότητα των υλικών που έχουν
χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή των βοηθημάτων.

 Πριν το ραντεβού με τον οπτομέτρη

Η μείωση και η απώλεια της όρασης είναι ένα μεγάλο σοκ για αυτόν που τη βιώνει. Τις
περισσότερες φορές το άτομο αντιμετωπίζει την απώλεια της όρασης όπως αντιμετωπίζει
την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου. Γι’ αυτό έχει πολλή σημασία ο περίγυρος του
ατόμου να είναι υποστηρικτικός αλλά όχι πιεστικός στο να βρεθεί γρήγορα μια «λύση» στο
πρόβλημα με κάποιο βοήθημα χαμηλής όρασης.
Το άτομο με χαμηλή όραση θα πρέπει να εκφράσει το ίδιο την επιθυμία να βρει κάποια
λύση για την βελτίωση της όρασής του. Ο περίγυρος φυσικά θα πρέπει να είναι
υποστηρικτικός και να συμμετέχει ενεργά στην διαδικασία αυτή, ώστε το άτομο να
εξοικειωθεί με τη νέα πραγματικότητα αλλά και με το βοήθημά του το συντομότερο
δυνατόν.

 Τι χρειάζεται να έχω μαζί στο ραντεβού;

Στο ραντεβού με τον οπτομέτρη για την αξιολόγηση της χαμηλής όρασης και την εύρεση
βοηθημάτων θα πρέπει να έχετε μαζί σας ό,τι εξετάσεις έχετε κάνει και αφορούν τα μάτια
και την όραση. Επίσης χρειάζεται να έχετε μαζί κάθε βοήθημα/ ζευγάρι γυαλιών που
χρησιμοποιείτε αυτή την στιγμή και σας εξυπηρετεί έστω και ελάχιστα. Καλό θα ήταν να
έρθετε στο ραντεβού σας με κάποιον συνοδό από το κοντινό σας περιβάλλον.

 Τι συμπεριλαμβάνει το ραντεβού;

Το ραντεβού με τον οπτομέτρη για τα βοηθήματα χαμηλής όρασης διαρκεί από 45 έως 75 λεπτά. Κατά το ραντεβού αυτό θα αξιολογηθεί η εναπομείνασα όραση. Θα συζητηθούν επίσης οι προσδοκίες που έχει ο πάσχων καθώς και οι δυνατότητες που μπορούν να επιτευχθούν με τα βοηθήματα χαμηλής όρασης. Αφού εκτιμηθούν και συζητηθούν όλα τα
δεδομένα και αποφασιστούν τα βοηθήματα χαμηλής όρασης που θα χρησιμοποιηθούν, θα γίνει μια πρώτη εκμάθηση για την χρήση τους. Αναλυτικότερη εκμάθηση με τα επιλεγμένα βοηθήματα θα γίνει κατά την παραλαβή τους.